Powojnik

Biologia i występowanie

Powojniki to rośliny pnące lub płożące o drewniejących łodygach dorastające u niektórych gatunków do 8 m długości. Wspinają się za pomocą ogonków liściowych owijających się wokół podpór.
Liście ułożone naprzeciwlegle, zimozielone lub opadające na zimę, złożone z 3 listków, podwójnie 3-listkowe lub nieparzystopierzaste .

Posiada duże, okrągłe kwiaty o średnicy powyżej 5 cm, o barwach od białej i żółtej przez różową, czerwoną do ciemnofioletowej i niebieskiej. Obupłciowe, rzadziej rozdzielnopłciowe i dwupienne. W Polsce okres kwitnienia przypada od maja do września.
Owoce: główkowaty, złożony z licznych drobnych niełupek, które zachowują na szczycie szyjkę słupka, przeważnie długą i pierzastą. Puszyste owoce pozostają na roślinie często do zimy.

Występowanie
Jako najbardziej typowego przedstawiciela powojników przedstawiamy tutaj powojnik pnący (Clematis vitalba L.), który występuje na większości obszaru Europy (na północy sięgając do środkowych Niemiec, Czech i Ukrainy), w północno-zachodniej Afryce (w Algierii), na Kaukazie, i w zachodniej Azji.
W Polsce występuje w wielu miejscach, głównie w zachodniej części kraju, na Śląsku, w dolinie Wisły. W Polsce jest dość rzadki, ale stopniowo rozprzestrzenia się. Status gatunku we florze Polski: kenofit, w skali regionalnej inwazyjny. W niektórych krajach, również w Polsce bywa uprawiany.

Roślina trująca
U powojników trujące są sok, liście, kwiaty i owoce.

Zastosowanie

Roślina ogrodowa
Ze względu na duże i barwne kwiaty wiele gatunków powojników uprawianych jest jako rośliny ozdobne. . Liczna grupa uprawianych powojników jest mieszańcami i kultywarami o trudnym do ustalenia pochodzeniu. Opisuje się je według wzoru (przykład) Clematis 'The President’.
Wymagają ziemi żyznej, próchnicznej. Najlepsze jest stanowisko słoneczne, ale dolna część rośliny powinna być zacieniona. Wiosną zbyt długie pędy przycina się. Jako rośliny pnące wymagają specjalnych podpór, do których mogłyby się przyczepić ogonkami liściowymi