Pałac Wallensteina w Pradze

Gdzie się znajduje?

Praga jest stolicą Czech i też jego największym miastem. Liczba ludności wynosi ponad 1,3 mln.
Do Pragi można dotrzeć samochodem, autobusem, pociągiem lub samolotem (lotnisko znajduje się ok. 15 km na zachód od centrum)
Dojazd/dojście
Pałac Wallensteina znajduje się w północnej części Małej Strany (Mala Strana). Idąc tam od Rynku zajmie nam to około 40 minut spacerkiem, natomiast idąc z Hradczan, od katedry św. Wita – to 15 minut.
Jeśli chcielibyśmy dojechać tam metrem, to stacja linii A, Malostranská, przylega bezpośrednio do wejścia na ogrody (od strony sadzawki z fontanną).

Historia

Pałac Wallensteina został zbudowany z myślą o budowie czegoś, co mogłoby umniejszyć Zamkowi Praskiemu, a jego budowa rozpoczęła się w 1624 roku. Żeby mogła powstać ta budowla (łącznie z ogrodem), musiały zostać wykupione 23 domy, oraz trzy różne ogrody, brama miejska i wapiennik z cegielnią. 
Przy budowie pałacu pracowało kilku architektów i budowniczych. Giovanni Maria de Bossi kierował pracami rozbiórkowymi i rozpoczął budowę. Andrea Spezza (włoski architekt działający w Niemczech, Austrii i Polsce), Giovanni Battista Pieroni (autor kilku budynków Wallensteina w Jičínie) oraz Nicolò Sebregondi (wcześniej pracował głównie w Rzymie i Mantui) przejęli funkcję budowniczych. Sytuacja z architektami pałacu jest skomplikowana, ponieważ nie zachowały się autentyczne plany i umowy. Budowa trwała bardzo szybko, bo w 1626 roku zaczęto montować okna. W 1630 lub 1631 roku dołączył jeszcze Nicolò Sebregondi i zrobił kilka (aczkolwiek znaczącymi) przeróbek wnętrz.
Wallenstein powierzył artystyczną dekorację ogrodu byłemu cesarskiemu rzeźbiarzowi Adrianowi de Vries . W Ogrodzie Wallensteina stworzono unikalną kolekcję rzeźb, posągów i fontann łączących niezwykłą estetykę typu manierystycznego z dynamiką rodzącego się baroku. W 1648 roku posągi zostały zrabowane przez wojska szwedzkie i przewiezione do Drootningholm, w latach 1912-1918 zastąpiono je, ich bardzo wiernymi, kopiami.
Obecnie pałac jest ważnym budynkiem politycznym, jako siedziba czeskiego Senatu.

Architektura

Pałac inspirowany był głównie arystokratycznymi rezydencjami północnych Włoch (Lombardia, Genua). Powstały budynek należy jednak do typowej architektury środkowoeuropejskiej. Pałac jest skierowany na zachód główną trójosiową fasadą, na plac Wallensteina. Zgodnie z rytmem rozmieszczenia okien ocenia się, że do budynku włączono starszy pałac Trčkovskich, a w 1626 roku dobudowano od strony południowej dom malarza Jana z Feldu.
Wymiary zespołu pałacowego są pokaźne, to 340×172 metry. Część mieszkalna pałacu, rozłożona wokół czterech dziedzińców bez ogrodu, osiąga wymiary około 150×110 metrów. Zespół budynków podzielony jest na główny budynek mieszkalny z dwoma dziedzińcami, skrzydło stajni (Trčkovské křídlo) z przylegającym do niego trzecim dziedzińcem dostępnym przez bramę od ulicy, a następnie parterowy budynek (atrium Černín) z dziedzińcem. Kolejne piętrowe skrzydło położone jest w kierunku Ujeżdżalni. Południowa i południowo-wschodnia strona ogrodu otoczona jest murem o długości 200 metrów z 52 arkadami, który połączony jest od południa ścianą stalaktytową z grotami i wolierą, za którą pierwotnie znajdował się duży obszar centralny, obecnie włączony do sąsiedniego klasztoru augustianów. W kierunku północno-wschodnim ogród kończy się budynkiem ujeżdżalni, który przylega do dawnego folwarku pałacu, przekształconego w 1980 r. na parter ogrodowy przy wejściu do stacji metra.
Architektura pałacu podzielona jest na setki funkcjonalnych lub blendowych okien, dziesiątki portali i lukarn wykutych z piaskowca, a także stiukowe elementy dekoracyjne, w których niczym drewniane bramy i drzwi , w dekoracji pojawia się głowa lwa – motyw heraldyczny z herbu Wallensteina. Malarz Baccio di Bianco ozdobił freskami najważniejsze przestrzenie pałacu.
Sala główna (Rycerska): największa sala o wymiarach 24 × 12 metrów, przechodząca przez dwa piętra, znajduje się na miejscu dawnego pałacu Trčkovskich z główną fasadą skierowaną na plac w kierunku Zamku Praskiego. Na stiukowym sklepieniu, Bianco na fresku w przedstawił Albrechta z Wallensteina jako boga Martę na rydwanie zaprzężonym w kwadrygę koni. Marmurowa okładzina została tu przeniesiona w 1853 roku z Pałacu Černínów na Hradczanach. Reprezentacyjne salony Wallensteina zaprojektowano prostopadle do sieni, z których pierwsza, ze skórzaną tapetą na ścianach, ma nad kominkiem portret konny Wallensteina.
Gabinet Wallensteina: na suficie jest fresk ze słonecznym rydwanem boga Helium, w towarzystwie Horusa i bogini Aurory.
Korytarz Astronomiczny (zwany również Korytarzem Astrologicznym): posiada cztery obrazy alegoryczne postacie kontynentów w ślepych polach arkady (Europa, Azja, Afryka i Ameryka), znaki zodiaku, personifikacje siedmiu planet i różne pozycje ciał niebieskich w astrologicznej symbolice ezoteryzmu. Korytarz Mitologiczny, zwany czasem Korytarzem Owidiusza: tutaj Baccio del Bianco namalował 22 sceny z Przemian Owidiusza (według kart graficznych Antonio Tempesty).
Z Sali Mitologicznej można wejść do wschodniej części pałacu, gdzie na parterze znajdowała się obszerna stajnia na prawie 40 koni. Każdy koń miał swój portret. Ulubiony koń Wallensteina był przedstawiany jako rzeźba w brązie.
Sala Audiencyjna to małe okrągłe pomieszczenie przylegające do Przedsionka i Korytarza Mitologicznego. Drzwi prowadzące z sali audiencyjnej do klatki schodowej zostały zachowane z pałacu Trčkovskich , jednej z pierwotnych posiadłości na tym terenie. Do pałacu włączono kilka innych ocalałych obiektów architektonicznych.
Kaplica św. Wacława z oratoriami: jego układ przestrzenny to jedno z ciekawszych wnętrz pałacu. Wąski plan piętra i wysokość 16 metrów potęguje jego wertykalność. Ściany pokrywają na dwóch kondygnacjach dwa cykle obrazów: dolny z motywami z życia św. Wacława i szczyt z cyklem maryjnym ze scenami Zwiastowania , Nawiedzenia , Narodzenia , Adoracji Trzech Króli , Ucieczki do Egiptu , Wniebowzięcia , Ukoronowania Marii Panny i gołębicy Ducha Świętego w środku sklepienia jako część sceny Zwiastowania . Przy ścianie wschodniej stoi drewniana, tłoczona na biało architektura ołtarza z dekoracją rzeźbiarską wykonaną przez ucznia Vriesa – Arnošta Heidelbergera. Obraz ołtarzowy Śmierć św. Wacława namalował Baccio del Bianco, św. Wacław ma rysy twarzy Wallensteina. W przedłużeniu znajduje się obraz półpostaci Błogosławionego Boga Ojca. W ścianie zachodniej okna oratoriów służących księciu na I piętrze są wybite , na II piętrze jego żona, a oratoria na poddaszu na poddaszu przeznaczone były dla służby. Ściany oratorium Wallensteina pokrywają malowidła z legendy o życiu i męczeństwie biskupa św. Eusebia , druga patronka księcia na chrzcie.
Oprócz pomieszczeń reprezentacyjnych pałac posiada szereg innych salonów połączonych kilkoma kręconymi schodami.
Sala terrena: freski w jej loggii zdobią dwie kondygnacje ściany i sklepienia. Niższe obrazy przedstawiają trytony i najady. Wódz i skarbiec są inspirowane Iliadą Homera i Odyseją Wergiliusza, niektóre bitwy pozostają nieokreślone.
Ogród ma geometryczny układ architektoniczny w stylu francuskiego parku z przyciętymi żywopłotami, fontannami i kopiami posągów z brązu autorstwa Adriana de Vriesa i Benedykta Wurzelbauera (Wenus z Kupidynem). Jest też duża woliera, grota w ogrodzie oraz zbiornik wodny z wyspą z boku ujeżdżalni.
Ujeżdżalnia – zamyka teren od strony wschodniej, powierzchnia ok. 900 m² – z oknami na ścianie południowej i widokiem na ogród i sztuczny staw. W latach 50. zaadaptowano go na salę wystawienniczą, która w ostatnich dziesięcioleciach służyła Galerii Narodowej.