Gdzie się znajduje?
Mikołów leży na Wyżynie Śląskiej, w dolinie rzeki Jamny. Miasto wchodzi w skład województwa śląskiego i graniczy z Katowicami, Tychami.
Dojazd/dojście
Do Mikołowa można dojechać samochodem od Katowic, to około 20 km (wg mapy lub GPS-u). Dla tych, którzy chcieliby indywidualnie dotrzeć do Mikołowa, proponuję autobus ZTM linii M12 lub 45 z dworca PKP Katowice. M12 staje na dworcu PKP w Mikołowie, a stąd do kościoła jest 850 m, autobus linii 45 staje trochę bliżej. Można również skorzystać z pociągu, takiego, który jedzie na Rybnik. Bazylika jest położona przy ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, nieco za rynkiem.
Historia
Mikołów jest jednym z najstarszych miast na Górnym Śląsku. Już w XII wieku istniał tam kościół św. Mikołaja, przy którym zorganizowana była parafia. W latach 1260-1270 zbudowany został drugi kościół, pod wezwaniem św. Wojciecha. Po kilku latach prawa parafialne przeniesiono z kościoła św. Mikołaja do kościoła św. Wojciecha. Kościół św. Mikołaja do końca XVIII w., kiedy to został zniszczony przez czas , pełnił rolę kościoła filialnego. W miejscu tym postawiono kapliczkę św. Mikołaja, która zachowała się do dziś. Nowy kościół wybudowano w stylu gotyckim i prawdopodobnie był drewniany. Wzmianki o tym, że mógł być zbudowany z kamienia pochodzą dopiero z 1598 roku. W XVI wieku świątynia ta, podobnie jak inne katolickie kościoły znajdujące się na terenach podległych księciu pszczyńskiemu, została zajęta przez luteran. Dopiero w 1630 r. do kościoła św. Wojciecha wrócił proboszcz katolicki Tomasz brat hetmana Stefana Czarnieckiego, natomiast świątynie św. Mikołaja katolicy odzyskali w 1654 roku.
Do 1861 roku świątynia była kościołem parafialnym dla Mikołowa i okolicznych miejscowości. Od początków swojego powstania, parafia mikołowska była bardzo rozległa. Do 1821 roku należała do diecezji krakowskiej, a następnie diecezji wrocławskiej. Gdy w 1847 roku ustanowiono dekanat mikołowski obejmujący 14 miejscowości, parafia skupiała jedną czwartą ludności całego powiatu pszczyńskiego.
Ponieważ ludność parafii mikołowskiej szybko liczebnie wzrastała, w 1843 roku rozpoczęto budowę nowego kościoła. Trwała ona 18 lat. Nowy kościół, również poświęcony św. Wojciechowi, konsekrowany został 25 września 1861 przez wrocławskiego bpa Adriana Włodarskiego. Aż do 1960 roku istniały w Mikołowie dwie świątynie pod wezwaniem św. Wojciecha. W tym okresie nastąpiła jednak zmiana i stary kościół zyskał nowe wezwanie – Matki Boskiej Śnieżnej. Kościół szczyci się kopią wizerunku Matki Boskiej Salus Populi Romani przywiezionego z Rzymu, który znajduje się w bocznym ołtarzu Starego Kościoła.
W 2008 roku, papież Benedykt XVI nadał kościołowi tytuł Bazyliki Mniejszej.
Co możemy zobaczyć
Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie jest orientowany, wymurowany na planie prostokąta, w stylu neoromańskim. Do nawy przylega niewielka, półkolista apsyda. Od zachodu wznoszą się dwie wieże, przykryte ostrosłupowymi hełmami. W portalu głównym, nad głównymi drzwiami, w arkadowym biforium, ukazano postacie błogosławionych kapłanów: Stanisława Kubistę i dra Emila Szramka, którzy związani byli z parafią św. Wojciecha.
Obszerne wnętrze kościoła tworzą trzy nawy, przy czym nawa główna jest dwukrotnie szersza i wyżej sklepiona. Pięcioprzęsłowy układ z kwadratowymi filarami wspiera wysokie arkady. Sklepienie nawy głównej jest kolebkowe, a bocznych ceglaste.
Wystrój wnętrza kościoła wykonano w stylu neoromańskim. Na końcu nawy głównej, w zamkniętym półkoliście prezbiterium w strefie centralnej zajmuje miejsce polichromia ukazująca Chrystusa w otoczeniu symbolicznych przedstawień ewangelistów. W ołtarzu głównym, trzyelementowym z bocznymi bramkami. w polu środkowym współczesny obraz, który przedstawia scenę męczeństwa św. Wojciecha namalowany przez Roberta Goździka. Ołtarz o charakterze architektonicznym z kolumienkami, figurami i dekoracjami snycerskimi powstała początku XX w.
Każdą z naw bocznych zamyka ołtarz także o charakterze architektonicznym. W lewym ołtarzu znajduje się kopia obrazu Matki Boskiej Mikołowskiej. W nawie bocznej po prawej stronie znajduje się ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa z figurami św. Jadwigi i św. Elżbiety. Przy pierwszym filarze na kolumnie wznosi się ambona. Sześciokątny kosz z pulpitem jest zdobiony pozłacanym ornamentem akantowym. Wnętrze bazyliki ubogacają liczne i dużych rozmiarów witraże. Układ kompozycyjny zasadza się na bogatej ornamentalnej ramie z motywami plecionkowymi. Ukazane na nich sceny mają wymowę symboliczną i odnoszą się do ofiary Chrystusa. W sześciu dużych oknach umieszczone są witraże figuralne z wielopostaciowymi scenami osadzonymi na tle krajobrazu. Witraże te datowane na początek XX w. prezentują wysoki poziom artystyczny i są dziełem pracowni Franza Mayera w Monachium. Wielce cennym wyposażeniem wnętrza jest czternaście dużych formatów obrazów olejnych Drogi Krzyżowej namalowanych przez Jana Bochenka z Moraw w 1868 r. Empora organowa osadzona wysoko jest wysunięta nieznacznie do wnętrza i dekorowana drewnianą balustradą. Istniejące organy zbudowane w 1862 r. przez Johanna Haasa z Głubczyc należą do najciekawszych zabytków budownictwa organowego w Polsce – mają formę arkadową utrzymaną w stylistyce neorenesansowej. Organy są trzyosiowe o dwu kondygnacjach. W czasie II wojny światowej ściągnięto trzy dzwony na cele militarne. W 1990 r. firma Felczyńskich odlała cztery dzwony ze spiżu, które zabrzmiały na Rezurekcję w Święta Wielkanocne.
