Gęś łabędzionosa

Gęś łabędzionosa (Anser cygnoid) – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych. Nazywana jest też: gęś łabędziowa, gęś garbonosa, gęś chińska, gęś gwinejska, gęś trąbiąca, suchonos.
Gęś łabędzionosa została udomowiona już około X w. p.n.e., i wraz z gęsią gęgawą, dały początek wielu odmianom gęsi hodowlanych.

Typ: strunowce Chordata, podtyp: kręgowce Vertebrata, gromada: ptaki Aves, rząd: blaszkodziobe Anseriformes, rodzina: kaczkowate Anatidae, podrodzina: gęsi Anserinae, rodzaj: Anser

Biologia i występowanie

Gęś łabędzionosa to duży ptak wodny, o długości ciała około 85–95 cm i ciężarze 3-4 kg. Upierzenie z wierzchu brązowo-szaro-gliniaste, od spodu biało-gliniaste. Szyja dosyć długa o biało-gliniastych bokach i kasztanowo-brązowym wierzchu. Dziób stosunkowo długi, całkowicie czarny z niebieskim połyskiem, na nasadzie dzioba biała obwódka. U niektórych na dziobie czarna narośl. Ciemię, czoło, brew oraz obszar do paska ocznego brązowe, oczy brązowe a policzki jasne. Kuper biały. Ogon krótki. Nogi pomarańczowe, długie, mocne. Obie płci ubarwione podobnie, ale samiec jest nieco większy.

Zachowanie
Gęś łabędzionosa to ptak głównie roślinożerny. Żywi się zielonymi częściami roślin, trawą, turzycą, a także koniczyną i liśćmi mniszka lekarskiego. Pokarm zdobywa na lądzie.

Rozmnażanie
Gęś łabędzionosa gnieździ się na ziemi, ale w sąsiedztwie wody. Gniazdo zbudowane jest z materiałów roślinnych (gałęzi, trawy, trzcin) i wyścielone jest piórami puchowymi. Lęgi rozpoczynają się w maju. Samica składa średnio 6 (od 3 do 9) białych jaj. Czas wysiadywania wynosi niecały miesiąc, wysiaduje tylko samica. W warunkach naturalnych po wykluciu się piskląt ptaki często gromadzą się w większe grupy i społecznie opiekują się młodzieżą. Gęsięta są z wierzchu oliwkowo-szare, a od spodu cytrynowożółte. Dojrzałość płciową osiągają w drugim bądź w trzecim roku życia.

Siedlisko
Gęś łabędzionosa preferuje tereny wodne z zbiornikami zbiornikami wodnymi i mokradłami, ale zasiedla również tereny leśne.

Występowanie
Dzikie populacje gęsi łabędzionosej zamieszkują południowo-wschodnią Rosję, Mongolię i północne Chiny. W naturze to ptak wędrowny, zimuje we wschodnich Chinach.
Gęś łabędzionosa jest też ptakiem hodowlanym i została również wprowadzona również do Europy i Ameryki Północnej.

Ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gęś łabędzionosą za gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable). Ptak ten w naturze zmniejsza swoją liczebność ze względu na susze skutkujące mniejszym sukcesem lęgowym, przekształcanie środowiska naturalnego oraz polowania.