Gdzie się znajduje?
Paryż – stolica i największe miasto Francji. Stanowi centrum polityczne, ekonomiczne i kulturalne kraju. Obecnie, po opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, aglomeracja paryska stała się największą aglomeracją w Unii Europejskiej – cała aglomeracja paryska liczy blisko 11 mln ludności.
Dojazd/dojście
Wieża Eiffla znajduje się w zachodniej części Paryża nad Sekwaną, w VII dzielnicy. Można tam dojechać samochodem, natomiast ci, którzy indywidualnie zwiedzają miasto, mogą dojechać metrem: linią nr 9 (ze stacji Trocadero idzie się 14 minut), linią nr 6 (ze stacji Bir-Hakeim idzie się 10 minut) lub linią nr 8 (ze stacji szkoły wojskowej idzie się 15 minut).
Historia
Wieżę zbudowano specjalnie na paryską wystawę światową w 1889 roku. Miała upamiętnić setną rocznicę rewolucji francuskiej oraz zademonstrować poziom wiedzy inżynierskiej i możliwości techniczne epoki, być symbolem ówczesnej potęgi gospodarczej i naukowo-technicznej Francji. Projekt podkreślał architektoniczne walory stali, wbrew dominującemu w XIX wieku akademizmowi, który uważał żelazo za prosty materiał budowlany. Projekt wykorzystywał doświadczenia epoki i jej konstruktora, Gustave’a Eiffela, w budowie kolejowych mostów stalowych.
Przedmiotem ogłoszonego konkursu było „przestudiowanie możliwości wzniesienia na Polach Marsowych żelaznej wieży o kwadratowej podstawie o boku 125 metrów i wysokości 300 metrów”. Spośród wielu projektów wybrany został przedsiębiorca Gustave Eiffel, inżynierowie Maurice Koechlin i Emile Nouguier oraz architekt Stephen Sauvestre. Jako miejsce lokalizacji wieży ostatecznie zdecydowano się na Pole Marsowe, na którym miała odbyć się wystawa.
W 1886 rozpoczęto prace przygotowujące teren pod budowę. Zbudowano cztery kamienne fundamenty o powierzchni ponad 650 m² każdy i sięgające 14 m pod ziemię od strony Pola Marsowego, a z drugiej strony 8 m. Prace nad fundamentami zakończono 30 czerwca 1887.
Wszystkie elementy przygotowywane były w podparyskiej fabryce Levallois-Perret, siedzibie firmy Eiffel. Każda z 18 038 części wieży została zaprojektowana i obliczona, a następnie sprawdzona do dziesiątych części milimetra i zmontowana w odcinkach o długości około pięciu metrów. Po przetransportowaniu ich na plac budowy łączono je według projektu. Pracowano po 10 godzin dziennie. 31 marca 1889 zakończono budowę i Eiffel wywiesił flagę francuską.
Po 20 latach budowla miała być rozebrana, lecz Eiffel nie chciał do tego dopuścić i założył na wieży laboratorium aerodynamiczne i meteorologiczne. Jednak dopiero udane eksperymenty (z udziałem Juliana Ochorowicza, wynalazcy i konstruktora) z umieszczonym na szczycie telegrafem „bez drutu” ocaliły wieżę i odstąpiono od jej demontażu. W przededniu I wojny światowej stała się obiektem militarnym: zapewniała Paryżowi łączność z posterunkami wojskowymi na granicy z Niemcami (do tej pory do komunikacji używano gołębi pocztowych). Zachowana budowla z czasem stała się największą atrakcją turystyczną Paryża, którą zwiedziło już ponad 300 milionów ludzi.
Opis wieży
Wieża Eiffla jest ażurową konstrukcją kratową z kutej stali. Jej całkowita wysokość zmieniała się kilkukrotnie za sprawą zamocowanej na jej szczycie anteny – obecnie ma 330 m. Jej wysokość zmienia się o 18 cm w zależności od temperatury. Cała konstrukcja wieży składa się z 18 038 części metalowych i około 2,5 mln nitów, jej całkowita masa, razem z betonowymi filarami, wynosi około 10 000 ton. Nacisk wieży na podłoże wynosi 4,5 tony/m².
Konstrukcja wsparta jest na czterech podstawach o boku 25 m każda. Na wysokościach 57,63 m, 115,73 m i 276,13 m znajdują się tarasy widokowe. Zajmuje obszar kwadratu o boku 125 m. Na sam szczyt wieży prowadzi 1665 stopni.
Eiffel przeprowadził wiele obliczeń dotyczących odporności konstrukcji na działanie wiatru. Największa zarejestrowana amplituda kołysania pod wpływem wiatru wyniosła 9 cm w 1999 roku.
W latach 1980–1985 została przeprowadzona renowacja, w wyniku której budowla straciła na wadze 34 tony. Również wtedy zamocowano na wieży nowe oświetlenie składające się z 352 reflektorów, każdy po 1000 W, oświetlających wieżę w nocy (w 2004 wymieniono po raz kolejny lampy, tym razem zastosowano nowocześniejsze i bardziej oszczędne, bo mające 400 i 600 W). Oświetlenie zamontowane na samej wieży umożliwia zmianę jej wyglądu po zmroku (w okresie świąt państwowych i Nowego Roku). Wieża bywa przyozdabiana małymi lampkami lub podświetlana we francuskie barwy państwowe. W roku 2000 na szczycie wieży zainstalowano na stałe dwa reflektory, które każdej nocy kręcą się jak latarnia morska i są widoczne z odległości 80 km. Co siedem lat, aby zapobiec korozji, wieża jest malowana, do czego zużywa się 50–60 ton farby.
Na wieży dostępne są trzy poziomy widokowe. Pierwszy i drugi są dostępne schodami i windami, trzeci poziom jest dostępny tylko windą.
