Skalne miasto w Adrspach to masyw górski w Sudetach Środkowych, w Czechach, w pobliżu miasteczka Teplice nad Metují oraz wsi Adršpach. Skały zbudowane są z piaskowca, z monumentalnymi skalnych ścian i turni (z jęz. czeskiego zwane „skalnymi miastami”), sięgającymi 100 metrów wysokości. Dopełnieniem całości jest szmaragdowe jezioro, wodospad i pejzaże zapierające dech w piersiach. Tutaj kręcono m. in. „Opowieści z Narnii” i serial „Carnival Row”.
Gdzie się znajduje?
Wieś Adršpach leży w kraju hradeckim, w północno-wschodnich Czechach. Położona jest blisko granicy z Polską. Na północny-wschód od niej jest Miroszów, natomiast na południu Kudowa-Zdrój.
Dojazd/dojście
Dojazd do Adrspachu samochodem nie powinien nastręczyć większych problemów – z Wrocławia do Skalnego Miasta Adrspach przez Wałbrzych i Mieroszów, nie powinien zająć więcej niż dwie godziny. Parking niecałe 300 metrów od wejścia do skał (jest czynny cały rok od godziny 8 do 18).
Koleje Dolnośląskie uruchomiły weekendowe połączenie Wrocław Główny – Adrspach! Pociągi kursują w okresie od 30 kwietnia do 4 września w każdy weekend oraz w święta. Połączenia są o tyle wygodne, że wyjazd z Wrocławia odbywa się wcześnie rano o godzinie 5:57 a powrotny pociąg wyrusza w podróż o godzinie 18:50. Przed wyjazdem należy zweryfikować godziny odjazdów na stronie PKP.
Pozostałym osobom niezmotoryzowanym najwygodniej będzie dojechać na miejsce z Kudowy Zdrój. Dojazd można podzielić na dwa etapy. Pierwszym z nich będzie dotarcie do miejscowości Nachod (autobus nr 158), a następnie koleją czeską pod same bramy Skalnego Miasta Adrspach. Do zaplanowania wycieczki możemy polecić uniwersalną czeską wyszukiwarkę połączeń, która obsługuje zarówno połączenia autobusowe jak i kolejowe. Również z innych polskich miast są organizowane wycieczki autokarowe bezpośrednio do Adrspachu.
Historia
Przez długie lata wiedza o „skalnych miastach”, leżących w okolicach Teplic nad Metují i Adrszpachu, była stosunkowo niewielka. Okoliczni mieszkańcy szukali w nich schronienia, kiedy czuli się zagrożeni w swych domostwach. Dopiero około roku 1700 z sąsiedniego Śląska zaczęli przybywać do Adrszpachu pionierzy turystyki. Najstarszy wizerunek Adršpašskich skál pochodzi z roku 1739.
W roku 1824 wśród skał wybuchł wielki pożar lasu trwający kilka tygodni, który zniszczył prawie całą roślinność leśną. Dopiero wówczas skalne labirynty stały się bardziej dostępne, a właściciele tych ziem rozpoczęli budowanie pierwszej sieci szlaków turystycznych w Adrszpachu.Wiele znaczących postaci historycznych miało okazję podziwiać Skalne Miasto w Adrszpachu i Teplicach. Między innymi królowa pruska Luiza, król polski i elektor saski August II Mocny, hrabia Franz Anton von Sporck z pobliskiego Kuksu, cesarz Józef II, cesarz austriacki Karol I, Johann Wolfgang Goethe i wielu innych. Jedną z pozostałości dawnych wycieczek są napisy pozostawione przez dawnych turystów na skałach. Najstarsza inskrypcja pochodzi z końca XVIII wieku. Na skale Kochankowie widać reszty farby po napisie wykonanym w 1968 roku. Był to protest tutejszych wspinaczy przeciwko inwazji wojsk Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego na Czechosłowację.
Zwiedzanie Skalnego miasta w Adrspach
Przez labirynt form skalnych w Skalnym mieście przebiega płatna trasa turystyczna, nie wymagająca żadnej wprawy przy chodzeniu po górach, składająca się z wygodnych ścieżek, schodków z poręczami, drabin i miejscami sztucznie wybudowanych chodników i platform. Prowadzą tutaj dwie trasy. Pierwsza, krótsza, prowadzi wzdłuż brzegu szmaragdowego jeziorka. Jest oznaczona kolorem niebieskim ma 1,5 km długości, a jej przejście zajmuje ok. 40 min. Jezioro powstało po starej piaskarni. Panuje tu sielska atmosfera, jest sporo ławeczek i możemy dokarmiać kaczki. Natomiast druga trasa, to 3,5 km pętla oznaczona kolorem zielonym. Biegnie wśród najpiękniejszych i najbardziej znanych formacji skalnych. Przejście jej zajmuje średnio około 3 godzin. Wychodzenia poza tę trasę jest dozwolone wyłącznie dla osób posiadających specjalne zezwolenie (pracowników rezerwatu, naukowców i wspinaczy).
Wiele skał posiada własne nazwy, jak: „Głowa cukru”, „Dzban”, „Wieżę Elżbiety”, „Ząb Karkonosza”, „Kochankowie” czy „Starosta i Starościna”.
Obszar został objęty ochroną jako rezerwat przyrody o nazwie Národní přírodní rezervace Adršpašskoteplické skály. Jest bardzo cenny nie tylko ze względów geologicznych i geomorfologicznych, lecz także pod względem różnorodności fauny i roślinności. Zidentyfikowano tu 238 pierwotnych gatunków roślin, na przykład rojownik bagnisty, modrzyk górski, wietlica alpejska, fiołek dwukwiatowy.
oraz Zabytkową Kopalnię Soli w Wieliczce